Τσαμαντάς

Ήλιε, που δίνεις το ταχιό κι αργείς να βασιλέψεις:
Σε καταργιέται η εργατιά οι ξενοδουλευτάδες,
Σε καταργιέται και μια νια, μια μικροπαντρεμένη,
Πόχει, τον άντρα τ’ς άρρωστο, δεν μπόρ’ να τον γιατρέψουν,
Μπαίνει και βγαίνει η μάνα του, τραβάει τα μαγουλά της.
Ζητάει απλό λαγόν τυρί κι από άγριο γίδι γάλα!
Και παίρνουν δίπλα τα -ϊ- βουνά, δίπλα τα κορφοβούνια,
Να φκιάκουν στρούγκα του λαγού, στρούγκα για τ’ άγρια γίδια,
Να βρουν από λαγόν τυρί κι απ’ άγριο γίδι γάλα!

Τραγούδι από το ακριτικό χωριό της Μουργκάνας, όπως περιέχεται στο βιβλίο του Τσαμαντιώτη Ν. Νίτσου που αναφέρεται στο χωριό του και περιλαμβάνει και στίχους τραγουδιών. Πολλά από τα τραγούδια του Τσαμαντά τραγουδούσε η αξέχαστη Μαρίνα Αγγελοπούλου που γεννήθηκε στον Τσαμαντά και παντρεύτηκε και έζησε στο Βαβούρι. Το Πολυφωνικό Καραβάνι πρόλαβε να καταγράψει τραγούδια με αυτοσχέδιο όμιλο στις πρώτες του εκδηλώσεις στον Τσαμαντά. Παραλλαγή του ίδιου τραγουδιού καταγράφηκε, μεταξύ άλλων, από το Πολυφωνικό Καραβάνι στον Παρακάλαμο Ιωαννίνων. Εκεί μεταγράφηκε και η ακόλουθη παραλλαγή από τη συλλογή του Αραβαντινού, με την ευρηματική τιτλοφόρηση:

Ο ΑΓΝΩΜΩΝ ΣΥΖΥΓΟΣ (Ήλιε μου για χαμήλωσε)

Ήλιε μου, για χαμήλωσε, και μην πολυαργήσεις,
σε καταριέτ’ η αργατιά, κ’ οι ξενοδουλευτάδες·
σε καταριέται και μια νια, μια μικροπαντρεμένη,
πούχ’ άρρωστον τον άντρα της πολύ βαριά ’ς το στρώμα
κ’ ήθελ’ από λαγό τυρί, και τς αλαφίνας γάλα,
κι όσο να πάει ’ς το βουνό, να κατέβει ’ς τους κάμπους,
να φκιάσει στρούγκα και μαντρί ν’ αρμενίζει τη ’λαφίνα,
άντρας της εξαρρώστησε κι άλλη γυναίκα πήρε.
Δεν το ’χει πως την άφησε κι άλλη γυναίκα πήρε,
μον’ το ‘χει πως την κάλεσε και να τον στεφανώσει.